زندگینامه

حجت الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی تولیت آستان قدس رضوی در سال ۱۳۳۹ در محله نوغان مشهد مقدس متولد شد. وی تحصیلات مقدماتی را در حوزه علمیه مشهد شروع کرد و پس از چند سال در ۱۵ سالگی راهی حوزه علمیه قم شد و تحصیلات حوزوی خود را تا سطح چهار فقه و اصول در مدرسهٔ حقانی ادامه داد. رئیسی هم چنین دارای دکتری فقه و حقوق خصوصی از دانشگاه شهید مطهری است.

رئیسی پس از پایان تحصیلات ابتدایی در مدرسه جوادیه، وارد عرصه طلبگی و دروس حوزوی شد. ابتدا وارد مدرسه نواب شد و مدت کوتاهی در آنجا به تحصیل پرداخت و سپس برای گذراندن مقدمات شامل ادبیات، منطق، معانی و بیان به مدرسه علمیه آیت الله موسوی نژاد رفت. اغتنام رئیسی از فضای علمی قم، تنها به فراگیری فقه و اصول محدود نماند و او در کنار دروس فقهی، شرح منظومه و فلسفه را نزد آیت الله احمد بهشتی و دوره شناخت را محضر آیت الله شهید مرتضی مطهری تلمذ کرد و درس نهج البلاغه را نزد آیت الله نوری همدانی گذراند.

سید ابراهیم رئیسی با جمیله علم الهدی، دختر سید احمد علم الهدی که امام جمعه شهر مشهد و نماینده ولی فقیه خراسان رضوی می باشد، ازدواج کرده است. جمیله علم الهدی در اوایل دهه ی ۸۰بود که توانست در مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس فارغ التحصیل شود و در دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی تهران در حال تدریس می باشد. همچنین، جمیله علم الهدی رئیس کمیسیون تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

حاصل ازدواج سید ابراهیم رئیسی و جمیله علم الهدی دو دختر می باشد و آن ها دارای دو نوه هستند.

سوابق اجرایی

ورود حجت الاسلام رئیسی به عرصه مدیریت قضایی از سال ۱۳۵۹ و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان کرج آغاز شد. اما هنوز چند ماهی از این دوره نگذشته بود، که با حکم دادستان کل انقلاب، شهید آیت الله قدوسی، دادستان کرج شد. سال ۶۴ آغاز مدیریت قضائی رئیسی در تهران بود چراکه رئیسی در همین سال به عهده دار سمت جانشینی دادستان انقلاب تهران شد.

با گذشت ۳ سال از این تاریخ و در سال ۱۳۶۷، مورد توجه ویژه حضرت امام خمینی (ره) قرار گرفت و احکام ویژه (۱ و ۲ و ۳) و مستقیمی برای رسیدگی به مشکلات قضایی در برخی استان‌ها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان را مستقل از ساختار قوه قضائیه، از بنیانگذار انقلاب اسلامی دریافت کرد. بعد از آن هم حضرت امام خمینی (ره) چندین پرونده مهم را برای تصمیم قضایی به وی محول کردند.

بعد از رحلت حضرت امام (ره) و آغاز زعامت حضرت آیت الله خامنه‌ای، حجت الاسلام رئیسی با حکم آیت الله یزدی رئیس وقت قوه قضائیه، به سمت دادستان تهران منصوب شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ به مدت پنج سال این مسئولیت را برعهده داشت. پس از آن و از سال ۱۳۷۳ به ریاست سازمان بازرسی کل کشور منصوب شد و این سمت را تا سال ۱۳۸۳ عهده دار بود.

رئیسی از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳، به مدت ۱۰ سال معاون اول قوه قضائیه و از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۵ نیز دادستان کل کشور بودند. همچنین وی از سال ۱۳۹۱ تا کنون با حکم مقام معظم رهبری به عنوان دادستان کل ویژه روحانیت و  ۱۷ اسفند ماه ۹۴ با حکم رهبر معظم انقلاب تولیت آستان قدس رضوی شد.

در انتخابات ریاست جمهوری سال  ۹۶ بود که او به عنوان یکی از نامزدهای اصولگرا توانست حدود ۳۸ درصد آراء را به خود اختصاص دهد و ‌پس از آن در تابستان ۹۶ طی حکمی از طرف رهبر معظم انقلاب برای مدت پنج سال به عنوان یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام انتخاب شد. وی از ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ با حکم رهبر انقلاب، به ریاست قوه قضائیه منصوب شد.

فعالیت‌های علمی

تولیت آستان قدس رضوی در حال حاضر در روزهای شنبه، سه شنبه و چهارشنبه هر هفته در مدرسه نواب درس خارج فقه تدریس می‌کند.

البته تدریس متون فقهی سطح عالی، قواعد فقه قضاء و فقه اقتصاد در حوزه‌های علمیه تهران و دانشگاه‌ها گوشه‌ای از فعالیت‌های آموزشی وی به شمار می‌رود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مرحوم شهید بهشتی که از نگرش عمیق حکومتی و تشکیلاتی برخوردار بود، بر آن شد تا با هدف کادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام، یک دوره آموزشی برای ۷۰ نفر از طلاب قم که آن‌ها را برای سپردن مسئولیت‌های مختلف در کشور مناسب دیده بود، برگزار کند.

رئیسی یکی از این طلاب برگزیده بود. در این دوره فشرده که عمدتاً در مدرسه عالی شهید مطهری برگزار می‌شد، شهید آیت الله بهشتی، حضرت آیت الله خامنه‌ای و سایرین از جمله مرحوم شهید حسن آیت، آیت الله موسوی اردبیلی و... به صورت هفتگی به تدریس می‌پرداختند.

رئیسی همزمان در دانشگاه‌های متعدد کشور از جمله دانشگاه امام صادق (ع) و دانشگاه شهید بهشتی به تدریس دروس تخصصی فقه قضا و فقه اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری پرداخته است.

سطح چهار فقه و اصول از حوزه علمیه قم، فوق لیسانس حقوق بین الملل خصوصی، دکترای فقه و مبانی حقوق با گرایش حقوق خصوصی از دانشگاه شهید مطهری و تدریس متون فقهی سطح عالی و قواعد فقه قضاء و فقه اقتصاد در حوزه‌های علمیه تهران و دانشگاه‌ها از جمله ابعاد علمی حجت الاسلام رئیسی است.

کتاب‌های مختلفی با موضوعات حقوق، اقتصاد، فقه، عدالت اجتماعی، سبک زندگی و ... از سوی حجت الاسلام رئیسی منتشر شده است.